Açılımı ‘American College Testing’ olan ACT, tıpkı SAT gibi akademik düzeyde eğitim almak isteyen lise mezunu öğrencilerin bilgi ve becerilerini ölçmeye dayalı uygulanan bir sınavdır. Özellikle Amerika ve Kanada’da birçok üniversite ve kolej bünyesinde geçerliliği kabul görmüş olan ACT, bu iki ülkenin haricinde dünyada pek çok farklı ülkede de geçerli sayılmaktadır.

Iowa Üniversitesi’nin tanınmış profesörlerinden olan Everett Franklin Lindquist tarafından ilk kez 1959 yılında düzenlenen ve uygulamaya konulan ACT sınavı, aslında SAT sınavına da bir alternatiftir. Hem Amerikan vatandaşlarının hem de diğer ülke vatandaşlarının katılabildiği bu sınavda elde dilecek puanlar ile kişiler, Amerika’daki tüm üniversitelere ve Amerika dışındaki 225 üniversiteye başvuru yapma hakkına da sahip olmaktadır.

Yalnızca dil yeterliliğini ölçmeyen, bunun yanı sıra lise düzeyi eğitimin öğrenciye kazandırdıklarını da değerlendirme özelliği bulunan bu sınavda, kişilerin muhakeme yetenekleri ve problem çözme becerileri de test edilmektedir. Bu sınavı bir yıl içerisinde toplamda 6 kez düzenlenmete ve bu tarihler “National Test Days” olarak adlandırılmaktadır. İhtiyaç dahilinde ek sınav tarihlerinin de belirlendiği bu sınav adına, Amerika dışında yaşayan katılımcılar için birçok ülkede seçilmiş sınav merkezleri de bulunmaktadır. Ek sınavlar, belirlenen üniversite kampüslerinde yapılmakta ve bu süreçte yine ACT tarafından atanan görevlilerin denetimine tabi tutulmaktadır.

Toplam 215 sorunun yer aldığı bu sınav, İngilizce olarak hazırlanmakta ve elbette ki öğrencilerin bu alandaki yeterlilikleri de göz önünde bulundurulmaktadır. Hiçbir zaman tarihleri belirlenmiş ulusal sınavlar ile denk getirilmeyen ACT ek sınavları için de “Residual Testing” adı kullanılmaktadır.

ACT Sınavına Kimler Girebilir?

Bulundukları ülkede lise eğitimini tamamlayan ve üniversiteyi özellikle Amerika’da veya Kanada’da okumak isteyen öğrencilerin girebileceği bir sınav olan ACT, çeşitli alanlarda kişilerin yeteneğini ölçmek adına özel olarak tasarlanmıştır. Bu sınava girebilmek için aşağıdaki şartları karşılamak gerekmektedir:

  • Lise eğitimini tamamlamak,
  • Belirtilen internat adresinden sınav kaydını gerçekleştirmek,
  • Kayır sürecinde istenen sınav ücretini ilgili yerlere yatırmış olmak,
  • Kaydın tamamlanmasının ardından hazır hale gelen sınav belgesinin çıktısını almış olmak.

ACT sınavına katılmak isteyen öğrencilerin, sınav tekniğine yönelik olarak özellikle lise 3. sınıftan itibaren hazırlanmaya başlamaları önemlidir. Sınava başvuru sürecinde belirtilen herhangi bir yaş sınırı mevcut olmamaktadır. Öğrencilerin ancak yoğun bir hazırlık döneminin sonunda başarılı olabilecekleri bu sınavın ülkemizde uygulandığı merkezler;

  • Ankara Türk Amerikan Derneği,
  • Bursa TED Koleji,
  • İstanbul MEF Okulları,
  • İstanbul Avucturya Lisesi,
  • Tarsus Amerikan Lisesi,
  • Antalya Maraton İngilizce Kursu,
  • İzmir Gelişim Lisesi ve
  • İzmir Işıkkent Lisesi’dir.

Öğrenciler, bu sınavdan 1 ila 36 arasında bir puan alabilmektedir. İlk defa kayıt olacaklar için sınav başvurusu, resmi internet sitesi üzerinden yapılmaktadır.

Öğrenciler, sınav hazırlık sürecinde daha önceki dönemlerde çıkmış soru tiplerini, çevrimiçi çalışma programlarından da takip edebilmektedir. Bireysel çalışmalarının yanı sıra öğrenciler için hazırlanan özel ACT kursları ve grup çalışmaları da bulunmaktadır. Bunun yanı sıra özellikle İngilizce içerikler üzerine yapılacak araştırmalar da sınav adına yarar sağlayacaktır.

ACT Sınav Ücreti

ACT sınav ücretleri ilk 4 bölüm için $42,50 olarak belirlenmiştir. Writing becerisinin test edildiği 5. bölüme katılmak isteyen öğrenciler içinse toplam sınav ücreti $59,50’dır. Sınav ücretlerinin yanında uluslararası başvuru yapacak öğrencilerin bu süreçte ödenmesi zorunlu ek ücretler de mevcuttur. $41 olan bu ücretin yanı sıra başvuru tarihinden sonra yapılan geç başvurular için fazladan $27,50 alınmaktadır.

ACT Sınav İçeriği

Tek oturum olarak düzenlenen ACT sınavı, dört zorunu bölüm ve bir seçmeli bölümde oluşmaktadır. Zorunlu olan ilk dört bölümde öğrencilere İngilizce, Matematik, Okuma ve Fen Bilgisi becerilerine yönelik sorular sorulmaktadır.

  1. bölüm olan yazma bölümüne yalnızca isteyen öğrenciler girebilmektedir. Ekstra sınav ücretine tabi olan bu bölüm her üniversite için de zorunlu değildir. 36 puan üzerinden değerlendirilen sınavda, 24 puan ve üstünde skorlar başarılı kabul edilmektedir.

Dört ana bölümü toplamda 2 saat 55 dakika süren sınavda, tercihen katılan öğrenciler için yazma bölümü de 40 dakikalık bir sürede tamamlanmaktadır. Yazma bölümü skoru, toplam puandan ayrı olarak hesaplanmakta ve 1-12 puan arasında değerlendirilmektedir.

İngilizce Bölümü

75 sorunun bulunduğu İngilizce bölümü için sınav süresi 45 dakikadır. Burada İngilizcenin kullanımına dair teorik ve mekanik beceriler test edilmektedir. Cümle yapısı, noktalama işaretleri, dil kullanım biçimi, gibi konuların test edilmesine yönelik olarak hazırlanan sorularla öğrencilerin dile hakimiyeti ölçümlenmektedir. Bu bölüme hazırlanırken çokça pratik yapılması faydalı olacaktır.

Matematik Bölümü

60 soru için 60 dakikanın verildiği matematik bölümünde ise öğrencilerin düzlem geometri, koordinat geometrisi, trigonometri ve cebir bilgileri ölçülmektedir. Bu bölümde lise düzeyinde öğrenilen matematiğe tam anlamıyla hakim olmak ve teknikleri doğru olarak kullanabilmek yeterli olmaktadır.

Okuma Bölümü

Bu bölümde 40 soru yer almakta ve öğrencilere soruları cevaplamaları için 35 dakikalık bir zaman ayrılmaktadır. Okuma bölümünde seçilen pasajlarda edebi anlatılara, düzyazı kurgulara, beşeri bilimlere, sosyal bilimlere ve doğa bilimlerine yer verilmektedir. Hızlı okuma, okuduğunu anlama ve yorumlara gibi beceriler, bu bölümde ölçülmektedir.

Fen Bölümü

Zorunlu bölümlerin son aşaması olan bu bölüm ise 40 sorudan oluşmakta ve 35 dakika sürmektedir. Bu aşamaya ait üre boyunca öğrencilere fen bilgisinin içeriklerinin yer aldığı paragraflar verilmekte ve bu paragrafları izleyen sorular sorulmaktadır. Konular lise müfredatına uygun olmakla birlikte öğrencilerin veri analizlerini değerlendirme yetenekleri, desneysel sonuçlar bulma konusundaki becerileri, teorik bilgileri ve çelişkili bakış açılarını yorumlama düzeyleri de bu bölümde ölçülmektedir.

Yazma Bölümü

Zorunlu olmayan yazma bölümünde ise soru bulunmamakta ve bu süreçte alınan puan genel ACT puanına dahil edilmemektedir. Bu bölümde öğrencilerden belirlenen bir konu hakkında bir kompozisyon yazmaları istenmekte ve hem ifade yetenekleri hem de yazma becerileri değerlendirilmektedir.

ACT Sınavı Hakkında Bilinmesi Gerekenler

ACT sınavı aslında Amerika’da, Kanada’da veya sınavın geçerli olduğu ülkelerde 4 yıllık üniversite eğitimine başlamak isteyenler için oldukça uygun ve kapsamlı bir sınavdır. Bu sınavın temelini matematiksel bilgi oluşturmakta ve müfredat ağırlıklı olarak çoktan seçmeli sorularla hazırlanmaktadır. Bu sınavın ilk denemelerinde istediği puanı alamayan öğrenciler için toplamda 12 kez sınava giriş hakkı bulunmaktadır. Sınavda verilen yanlış cevaplar doğru cevap sayısını etkilememekte, bu sayede öğrenciler daha da avantajlı sayılmaktadır. Sınav sonuçları yaklaşık 1 ila 1 buçuk ay arasında dğerlendirilmekte ve kurmun resmi web sitesinden açıklanmaktadır.

ACT ve SAT Arasındaki Fark Nedir?

SAT sınavı da tıpkı ACT sınavı gibi Amerika’daki üniversitelerde eğitim almak isteyen öğrencilerin girdiği bir sınav türüdür. Ancak bu iki sınav arasında bariz farklılıklar bulunmaktadır.

*ACT sınavı, SAT sınavına oranla daha bilgi ölçme odaklı bir temele dayandırılmıştır. SAT sınavında özellikle öğrencilerin İngilizce bilgileri ölçülürken, ACT sınavı bu konuyu daha sonraki planlara atmaktadır. Bu açıdan bakıldığında SAT sınavının daha standart bir sınav olduğu da söylenebilmektedir. ACT ise ezbere dayalı sorular yerine okuduğunu anlama, yorumlama, grafik ve tablo değerlendirme gibi becerilerin ölçüldüğü soruların yer aldığı bir sınavdır.

*SAT 1600 puan üzerinden değerlendirilirken ACT 36 puan üzerinden değerlendirilmektedir. ACT sınavının süresi, daha uzun soluklu olan SAT sınavına göre daha azdır ve sorular, sayısal derslerde daha başarılı olan, uzun ve yorucu soruları sevmeyen öğrenciler için daha uygundur.

*SAT sınavı yılda 7 kez yapılmaktadır ve skor, doğru cevap sayısına bağlıdır. SAT sınavının matematik bölümünde hesap makinesi kullanımına izin verilmezken, ACT sınavı için bu durum tam tersidir. Matematik içeriği ile ilgili olarak, ACT ve SAT’ın her ikisi de cebire büyük bir vurgu yapmaktadır. Ancak ACT sınavında matematik kısmı daha derinlemesine detaylandırılmaktadır. ACT sınavında alınan puanın dörtte biri matematikten gelirken, SAT sınavında toplam puanın yarısı matematik skorundan oluşmaktadır. Bunun yanında kanıt destek soruları da SAT sınavının okuma bölümünü oluşturmakta ve tüm sorular kronolojik bir sıraya göre düzenlenmektedir; ancak bunun aksine ACT sınavında sorular rastgele akabilmekte ve metindeki yerlerin sırayla bulunması beklenmemektedir.

Özetle, ACT sınavının daha çok bilgiyi ölçen bir sınav olduğu söylenebilir. SAT sınavı ise çoğunlukla düşünce biçimi ve öğrencinin yorumlama kabiliyetini ölçmektedir. Tüm bunlara ek olarak SAT sınavında İngilizce kelime bilgisini ölçen bir bölüm de yer almaktadır.