CELI ve CILS sınavları, kişilerin İtalyanca dil bilgilerini kanıtlayabilmek adına sertifika alabilecekleri, günümüzdeki en popüler sınavlardır. Özellikle İtalyanca lisans ve yüksek lisans eğitimi almak isteyen uluslararası öğrenciler için gerekli olan bu belgeler, global çapta geçerli olmalarıyla da önem taşımaktadır. Açılımı, Yabancılar için İtalyanca Dil Sertifikası (Certificazione di Lingua Italiana per Stranieri) olan CILS, Siena Yabancılar Üniversitesi tarafından uygulanmaktadır. CILS sertifikasına sahip kişiler, dil yeterliliklerini hem akademik hem de kariyer yaşamlarında kanıtlama niteliğine sahip olmaktadır. Bununla birlikte CILS A2 sertifikası, İtalya’da uzun süreli ikamet edenlerin EC Oturma İzni alabilmek adına İtalyanca dilinde yeterlilik sertifikası olarak Dışişleri Bakanlığı tarafından da kabul edilmektedir. İtalyanca dilindeki dilsel ve iletişimsel yeterliliği onaylayan bu sertifika, 6 farklı seviyede uygulanan sınavlarla verilmektedir. İtalyanca lisans ve yüksek lisans eğitimi almak isteyen öğrencilerin alması zorunlu sertifika ise İtalya konsolosluğu tarafından şart koşulan B2 sertifikasıdır. CILS sınavı Siena Üniversitesi’nde ve ayrıca Scuola Leonardo da Vinci’de düzenli olarak yapılmaktadır. CILS yeterliliği tarihçesinin, Toskana Büyük Dükü Ferdinand’ın Alman öğrenciler için o zamanki Toskana İtalyanca dilini öğrenmeleri adına bir okul oluşturduğu 1588 yılına kadar uzandığı söylenmektedir. İtalyan dilinin ve İtalyan kültürünün yayılması için sonraki hareketler de tarih boyunca kurulmuş ve tanıtılmıştır. Siena Yabancılar Üniversitesi, günümüzde CILS yeterliliğinin resmi olarak oluşturulması için en önemli rolü üstlenmektedir.
CELI (Certificato di Conoscenza della Lingua Italiana) sınavı ise Perugia Yabancılar Üniversitesi tarafından düzenlenen ve sonucunda başarılı katılımcıların İtalyan Dili Bilgi Sertifikası almasını mümkün kılan bir uygulamadır. Göreceli olarak İtalyanca dilindeki akıcılığını doğrulamak isteyen yabancılara yönelik bir sertifika olan CELI, İtalya Eğitim ve Araştırma Bakanlığı ve İtalya Dışişleri Bakanlığı tarafından resmi bir yeterlilik olarak kabul edilmektedir. Herhangi bir İtalyan üniversitesine veya yüksek öğretim kurumuna girmek için yabancılar tarafından kullanılan bu sertifika, göçmenlik, iş ve eğitim ihtiyaçları olan kişilerce de alınması hedeflenen önemli bir belgedir. Geleneksel CELI sertifikalarına ek olarak, CELI Immigrati (göçmenler) ve CELI Adolescenti (ergenler) de vardır. CELI Immigrati, İtalya’ya göç eden yabancı vatandaşlara yöneliktir, ayrıca çok az eğitim almış öğrencilere de açıktır. CELI Adolescenti ise13 ila 17 yaş arasındaki çocukların alabilecekleri bir dil yeterlilik sertifikasıdır. CELI sınavı yıllık üç farklı oturumda ve ilkbahar, yaz ve sonbahar aylarında olmak üzere İtalya’da Perugia Yabancılar Üniversitesi’nde, çok sayıda yetkili ofiste ve ayrıca yurtdışında İtalyan Kültür Enstitülerinde yapılmaktadır.
CELI Sınavı Hangi Bölümlerden Oluşur?
CELI sertifika sınavları, Avrupa Ortak Referans Çerçevesi seviyelerine uyarlanmış 6 farklı düzeyde uygulanmaktadır. Eğitim, Üniversite ve Araştırma Bakanlığı (MIUR), CELI 3’ü İtalya’daki bir üniversitede okumak amacıyla geçerli bir İtalyan dili bilgi sertifikası olarak tanırken; CELI 4 ve CELI 5 düzeylerinin bilgi bakımında eşit kabul edildiğini onaylamaktadır. Buna göre;
- CELI Impatto, İtalyanca bilgisi olmayan yabancılar için temel seviyedir.
- CELI 1, kısa cümleler kurabilen ancak konuşma diline tam olarak hakim olmayan yabancılara önerilen temel düzeydir.
- CELI 2, dile orta derecede hakim olmayı sağlayan düzeydir.
- CELI 3, çok fazla çaba harcamadan dilde ustalaşmak için yararlı olan daha yüksek bir orta düzeydir.
- CELI 4, uzun ve karmaşık konuşmaları anlayabilmek ve cümle kurabilmek adına gerekli ileri düzeydir.
- CELI 5, dile tam hakimiyeti sağlayan ileri düzeydir.
CELI Sertifikası Nasıl Alınır?
CELI yeterliliğini elde etmek isteyen bir aday, sınavın resmi oturumundan en az iki ay önce, seviyesine uygun olan sınava girmek için kayıt yaptırmalı ve sınav ücretini yatırmalıdır. Sınavını tamamlayan adayın sonuçları, Perugia Yabancılar Üniversitesi tarafından Avrupa Birliği yönergelerine göre değerlendirilmektedir. Resmi sertifika ise sınavdan ortalama üç ay sonra verilmektedir.
CILS Sınavı Hangi Bölümlerden Oluşur?
CILS sertifikası kuralları dahilinde yeterliliğin kanıtlanması, Avrupa Konseyi’nin Diller için Ortak Avrupa Referans Çerçevesi’ne uygun olarak belirlenmiştir. Buna göre farklı düzeylerde değişkenlik gösteren sertifika, belirli bir seviyenin başarıyla tamamlanması üzerine resmi olarak verilmektedir. Her seviyeye uygun olması açısından yapılan sınavlarda da altı ayrı zorluk derecesi temsil edilmektedir. Başlangıç seviyesi A1 adı altında değerlendirilmekte, bunun devamında en ileri seviye ise C2 derecesi adı altında puanlanmaktadır. Bu nedenle yeterlilik, Fransızca dil becerisini tanımak için kullanılan DELF ve DALF sınavlarına benzerlik göstermektedir. Bu bağlanma kanıtlanması gereken dil yeterliliği, (CILS Uno’dan CILS Quattro’ya (Avrupa Çerçevesine göre B1’den C2’ye) dört seviyeden oluşmaktadır. Her sınavda, dil edinimindeki en önemli unsurlar olarak görülen konuşma, okuma, yazma, iletişim yapılarının analizi ve dinleme becerileri ölçülmektedir. Her yaştan adayın başvurabileceği CILS seviyeleri şöyledir:
- Acemi Seviyesinde: CILS A1 ve CILS A2
- Bağımsız Öğrenci Seviyesinde: CILS Uno ve CILS Due
- İleri Düzey Öğrenci Seviyesinde CILS Tre ve CILS Quattro
CILS Uno, ileri seviyelerin ilkidir ve başvuranın temel İtalyanca bilgisini test eden üç saatlik bir sınavı geçmeyi gerektirir. CILS Due, zorluk derecesi artmış dört saatlik bir sınavın geçilmesini zorunlu kılmaktadır. Bu seviye, başvuru sahibinin İtalyanca konuşma konusundaki sürekli yeteneğinin tanınması olarak kabul edilir ve normalde zorunlu olan dil değerlendirmesine gerek duyulmaksızın kişinin bir İtalyan üniversitesine giriş için başvurabileceği seviye olarak bilinir. CILS Tre, İtalyanca hakimiyetinde yüksek bir yetkinliği temsil eder. Başvuru sahibi, bu yeterlilik seviyesini almak için beş saatlik bir sınavı geçmelidir. CILS Quattro ise CILS yeterliliklerinin en yüksek seviyesidir. Bu seviyenin beş buçuk saatlik sınavını başarıyla tamamlayan bir aday, neredeyse kendi anadiline benzer bir dil ustalığı noktasına ulaşmış olarak kabul edilmektedir.
CILS Sertifikası Nasıl Alınır?
CILS sertifika sınava girmek için adayların kayıt yaptırmaları ve ardından yetkili merkezlerde veya üniversite bünyesinde sınava girmeleri gerekmektedir. Sınavın tamamlanmasının ardından Siena Yabancılar Üniversitesi, Avrupa Birliği yönergelerini izleyerek sonucu değerlendirmektedir. Sınav puanlaması A1, A2 seviyeleri için 60 üzerinden, B1, B2, C1, C2 seviyeleri için ise 100 üzerinden değerlendirilmektedir. Değerlendirmede ise her bölüm birbirinden bağımsız olarak ele alınmaktadır. Buna göre başarılı sayılan adaylar, girdikleri seviyeye uygun yeterlilik sertifikasını almaya hak kazanmaktadır. Sınavlar geleneksel olarak her yılın Haziran ve Aralık aylarında yapılmaktadır.
CELI ve CILS Sertifikası Avantajları Nelerdir?
CILS ve CELI, İtalyanca öğrenenler, İtalyanca bağlamında çalışan ve okuyanlar ve İtalyanca dil becerilerini değerlendirmek isteyenler için faydalıdır. Her CILS ve CELI seviyesi, farklı bağlamlarda ve durumlarda konuşma, anlama, okuma ve yazma yeteneğini ifade etmektedir. İtalya’da okumak, çalışmak, en önemlisi de buradaki insanlarda doğru iletişim kurmak için kişinin gerekli dil bilgisine sahip olduğunu kanıtlayan bu sertifikalar, uluslararası geçerli olma özellikleriyle de hem eğitim hem de kariyer açısından farklı fırsat kapılarını açmakta etkilidir. Dünya çapında birçok kuruluş, adayların neyin gerekli olduğuna aşina olabilmeleri için sınavlara hazırlık kursları ve çalışmaları sunmaktadır. Bu sayede adaylar, sınavlara doğru biçimde hazırlanabilmekte ve hedefledikleri sonucu alarak dil yeterliliklerini kolaylıkla kanıtlayabilmektedirler.