Yeşil pasaport ya da diğer adıyla hususi pasaport memur, kamu görevlileri, TBMM üyeleri, devlet sporcuları ve kamudan özele çevrilen banka çalışanları gibi birçok unvandan kişinin çıkartabileceği bir pasaport türüdür. Hususi (Yeşil) pasaport Avrupa ülkeleri de dahil birçok ülkeye vizesiz giriş imkanı sağlamaktadır.

Bu pasaportun sağladığı imkanlardan hak sahipleri doğrudan kendileri yararlanabileceği gibi aile bireyleri de bu olanakları değerlendirebilir. Hususi pasaport çıkartma hakkına sahip kişiler çalışma hayatı sonra erdikten sonra yani emeklilik halinde de bu haktan yararlanabilmektedir. Aile bireyleri arasında eşler de aynı şekilde hususi pasaport çıkartabilirken çocuklar için belirli yaş sınırları olabilmektedir.

Yeşil Pasaport Nedir?

Kanunda yapılan güncel değişikliklerle yeşil pasaportun süresi 5 yıldan 10 yıla uzatılmıştır. Bu sayede pasaport sahiplerinin yenileme işlemleri için daha ücret ödemesi ve uzatma için beklemesi gerekmemektedir. Pasaport sürelerinin uzatılması güncel pasaport yenileme sürecinden bağımsız bir durumdur, bu sebeple pasaportu eski olan kişilerin yenileme işlemlerini yaptırması faydalı olacaktır. Bununla birlikte yeşil renkli hususi pasaport ile 150’den fazla ülkeye vizesiz seyahat edilebilmektedir, yani siyah pasaporttan sonra en ayrıcalıklı pasaportlardan biri sayılabilecektir.

Yeşil (Hususi) Pasaport Nedir?

Hususi pasaport olarak da isimlendirilen yeşil pasaport kamu görevlileri, memurlar, eskiden kamu olan bankaların çalışanları, devlet sporcusu statüsündeki sporcular gibi unvana sahip kişiler ve aile bireyleri tarafından çıkartılan ve belli ayrıcalıklar tanıyan pasaport türüdür. Bu pasaport ilgili hak sahiplerine belirli ülkelerde vizesiz gezme ayrıcalığı tanımaktadır.

Pasaport türü olarak bordo pasaporta oldukça benzeyen yeşil pasaport bordo pasaporttan tamamen farklıdır. Bordo pasaport diğer adıyla umumi pasaport çıkartmak isteyen kişilerin ayrı bir unvana sahip olmasına gerek yoktur. Buna karşın hususi pasaport çıkartmak için belirli unvan ve kademede çalışan ya da çalışan yakını olmak şarttır.

Ayrıca “Pasaport Nasıl Alınır?” ve “Vize Türleri Nelerdir?” yazılarımıza da göz atmayı unutmayın!

Bordo ile yeşil pasaport arasındaki farklar neler?

Bordo pasaport ile yeşil pasaportun en önemli farkı birinin umumi diğerinin ise hususi olmasıdır. Hususi olarak sadece belirli kademedeki devlet memuru, kamu çalışanı, TBMM üyesi gibi kişilerin çıkartabildiği yeşil pasaport ayrıcalıklı bir pasaport türüdür. Bununla beraber bordo yani umumi pasaportu gerekli koşulları sağlıyorsa herkes çıkartabilmektedir.

Bordo ile yeşil pasaport arasındaki önemli farklar arasında şunlar da sayılabilecektir:

  • Bordo kartı yaş sınırı olmaksızın herkes çıkartabilir
  • Yeşil pasaportu sadece kamu çalışanı ve aileleri gibi kişiler çıkartabilir
  • Bordo kart için süresine göre ücret ödenirken yeşil kart için sadece defter bedeli ödenir
  • Her iki pasaport için de bazı ülkelere vizesiz giriş yapılabilirken bazıları sadece hususi pasaportu kabul edebilir
  • İki pasaportta isimlerini renklerinden almıştır, bu sebeple yeşil ve bordo olarak isimlendirilir

Ayrıca bordo pasaport için herhangi bir yaş sınırı olmamasına rağmen yeşil pasaport çıkartacak kişiler belirli yaş koşullarını sağlamalıdır. Örneğin pasaporta hak sahibi olan bir memurun çocuğu 25 yaşını doldurmamış olmalı ve öğrenciliği devam ediyor olmalıdır.

Pasaportun süresi ne kadar?

Bordo pasaportların süresi çıkartılırken 6 aydan 10 yıla kadar tercihe göre belirlenmekte ve uzun olma süresine göre fiyatları artmaktadır. Yeşil pasaport ise daha öncesinde 5 yıl süreyle çıkartılabilirken güncel kararla 10 yıla kadar uzatılmıştır ve 10 yıl boyunca kullanılır. Süresi dolan hususi pasaport ücretsiz olarak uzatılabilmektedir.

Süresi dolan yeşil pasaportun yenileme işlemleri Nüfus Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü üzerinden yapılabilmektedir. Tüm bu pasaportun çıkartılmasından yenilenme sürecine kadar geçen süre içerisinde yalnızca defter bedeli için ücret ödenmektedir.

Kimler Yeşil Pasaport Çıkartabilir?

Yeşil pasaport çıkartmak için devlet ve kamu kuruluşlarında çalışan olmak ya da kamudan özele dönen banka çalışanları gibi birçok farklı unvan sayılabilecektir. Ancak bazı durumlarda sadece bu kuruluşlarda çalışan olmak da yeterli olmayabilir. Örneğin devlet memurlarında sadece 1, 2 veya 3. derecede olan kişiler ve aileleri bu haktan yararlanabilmektedir.

Yeşil pasaport çıkartabilecek kişiler genel olarak şu şekilde özetlenebilir:

  • 1, 2 veya 3. derecede görev alan devlet memurları
  • Avukatlar (aynı şekilde 1,2 veya 3. derece)
  • TBMM üyeliği yapmış kişiler
  • Devlet sporcusu statüsündekiler
  • Belediyelerde başkanlık görevinde bulunmuş olanlar
  • Halk Bankası gibi sonradan özelleşen bankaların çalışanları
  • Belirli hacimde ihracat yapan kişi ve sınırlı çalışanları

Ayrıca tüm bu unvanda çalışan kişiler emekli olmaları halinde de hususi pasaport haklarından yararlanabilmektedir. Bununla birlikte yeşil pasaportun asıl hak sahibi olan kişiler pasaport çıkartmamış olsalar da eş ve çocukları bu haktan yararlanabilir.

Hususi pasaport çıkartmak isteyen eş ve çocukların karşılaması gereken belli koşullar bulunur. Eşler için herhangi bir kısıt bulunmazken çocuklarda yaş ve öğrenim görme gibi belirli kısıtlar yer alır.

Yeşil pasaport için çocukların karşılaması gereken şartlar

  • 0-6 yaş arası çocuklar, anne veya babalarının yeşil pasaportuna kaydedilebilir
  • 7-18 yaş arası çocuklar kendi adına pasaport alabilir
  • 25 yaşının doldurulmamış olması gereklidir
  • Öğrenciliğe devam ediyor olmalıdır
  • Aile yanında ikamet etme durumu olmalı
  • Ayrı sigortalı bir işte çalışıyor olmamalı

Ayrıca yeşil pasaportun asıl hak sahibi olan kişi emekli olmuş olsa dahi eş ve çocukları yine bu haktan yararlanabilir. Bununla beraber 25 yaşından küçük olan çocuk yeşil pasaport ile yurtdışında eğitim alma gibi olanaklardan da öğrenci vizesi olmadan yararlanabilecektir. Ancak ilgili süreçte bu amaçların belirtilmiş olması gerekli olabilecektir.

Okul bitince yeşil pasaport biter mi?

Hususi pasaporta sahip bir çocuk sigortalı çalışan olmama, aile yanında ikamet etme ve 25 yaşını doldurmuş olmama koşullarını sağlamakla birlikte öğrenciliğini devam ettiriyor olmalıdır. Yeşil pasaportun başvuru gereklerinden biri de öğrencilik durum belgesidir.

Bununla ilgili olarak “İtalya’da Üniversite Okumak” ve “İtalya’da Yüksek Lisans” yazılarımıza da göz atabilirsiniz.

 

Hangi memurlara hususi pasaport verilir?

Memurların hususi pasaport alma açısından yaptığı iş faaliyeti olarak bir ayrım bulunmamaktadır. Genelde 13 derecen oluşan devlet memurluğu kademelerinde birinci, ikinci ve üçüncü derece yer alan memurlar bu pasaportu çıkartmaya hak kazanmış olur.

Ayrıca bu kademelerde görev yapan memurlar emekli olmalarından sonra da bu pasaport hakkını eş ve çocuklarıyla sınırsız olarak değerlendirebilir. Belirli ülkelerde oturum izni sağlayan yeşil kart pasaport ile vize çıkarma gibi işlemlere gerek duymadan yurt dışında ev alma, kiralama veya ticaret yapma gibi işlemler gerçekleştirebilir.

1,2 ve 3. kademede memurluk yapan ve yeşil pasaport alabilecek kişilerden bazıları şunlardır:

  • Polis, jandarma
  • Avukat, savcı ve hakimler
  • Öğretmenler
  • Hemşire ve doktorlar
  • Sağlık personelleri
  • Askeri personeller
  • Eczacılar
  • Vergi müfettişi, maliye müşaviri

Daha Bilgisayar İşletmeni, Zabıt Katibi, İnfaz ve Koruma Memuru, Bekçilik, Diş Hekimleri gibi az bilinen daha birçok memuriyet bunlar arasına dahil edilebilecektir.

İstifa eden devlet memuru hususi pasaport alabilir mi?

Devlet kademelerinde görev alan memurlar istifa etmeden önce 1,2 ya da 3. derecede görev alıyor durumdalarsa istifa etmiş olsalar dahi hususi pasaport almaya hak sahibidirler.

Yeşil pasaport ile umreye gidilir mi?

Hususi pasaportla yani yeşil kartla umre ziyareti yapmak isteyenler ilave olarak vize de almak zorundadır. Suudi Arabistan’a doğrudan hususi pasaportla girme imkanı yoktur. Ancak vize alım sürecinde hususi pasaport sahiplerine belirli avantajlar sunulmaktadır.

İhracat yapanların yeşil pasaport alma şartları nelerdir?

Yabancı ülkelere ihracat yapan kişilerin yeşil pasaport alma şartları, belirli koşullara bağlı olarak değişebilir. Genel olarak ihracat yapanların hususi pasaport alabilmeleri için karşılaması gereken koşullar şunlardır:

  • Yıllık ihracat tutarının en az 1 milyon dolar olması
  • Son 1 yıl içinde en az 3 defa yurtdışına seyahat etmiş olma
  • Ticaret Bakanlığı veya Türkiye İhracatçılar Meclisi tarafından belirlenen sektörlerde faaliyet yapma
  • Vergi ve diğer yükümlülüklerini düzenli bir şekilde yerine getirilmesi
  • İhracat rakamlarını gösteren belgelerin hazırlanılması (fatura, irsaliye, taşıma belgeleri ve gümrük beyannameleri)

Ayrıca ihracat yapan firmaların ihracat yaptığı hacme göre belirli sayıda temsilci kişiye de yeşil pasaport çıkartma hakkı tanınmıştır. Örneğin yıllık 10-25 milyon dolarlık ihracat hacmi olan bir tüzel kişilik için 2 temsilciye hususi pasaport alma hakkı verilmektedir.

İlgili olarak “İtalya’da Şirket Kurmak” yazımıza da göz atabilirsiniz.

Yeşil Pasaportla Hangi Ülkelere Vizesiz Gidilir?

Hususi yani yeşil pasaport sahipleri, eş ve çocuklarının vizeye gerek olmadan başta İtalya olmak üzere birçok ülkeye gitme imkanı bulunur. Avrupa ülkeleri de dahil birçok ülkeye vizesiz gitme imkanı tanıyan hususi pasaport bazı ülkelerde sınırlı bazı ülkelerde de sınırsız kalma olanağı tanır.

Yeşil pasaport ile vizesiz olarak gidebileceğiniz Avrupa ülkelerinden bazıları şunlardır:

  • Almanya
  • Arnavutluk
  • Avusturya
  • Azerbaycan
  • Belçika
  • Danimarka
  • Estonya
  • Finlandiya
  • Fransa
  • Hollanda
  • İrlanda
  • İspanya
  • İsviçre
  • İtalya
  • Lüksemburg
  • Norveç
  • Polonya
  • Portekiz
  • Romanya
  • Rusya
  • San Marino
  • Yunanistan

Yeşil Pasaport Çıkartma Ücreti Ne Kadar?

Hususi pasaportta diğer pasaportlarda olduğu gibi belirli senelik için artan miktarda fiyat uygulaması yoktur. Yeşil pasaport çıkartmak isteyenler doğrudan 10 senelik olarak çıkartır ve sadece defter bedeli olan ücreti ödemektedir. 2023 senesi defter bedeli ücreti ise 501 TL’dir. Pasaportu eş veya çocuk kendi adına çıkartıyorsa bizzat kendisi başvuru işlemlerini yapmalı ve teslim almalıdır.

Hususi pasaportla vizesiz alım yapan ülkelere gitmek için vize çıkartmaya gerek yoktur. Ancak Amerika, Kanada gibi ülkelerde yeşil pasaportla birlikte ilgili amaca göre vize de çıkartılmalıdır.

Hususi pasaportla birlikte vize çıkarma zorunluluğu olan ülkeler arasında şunlar sayılabilir;

  • ABD
  • Kanada
  • Avustralya
  • Yeni Zelanda
  • Japonya
  • Çin

Yani özet olarak yeşil pasaportla Amerika, Kanada gibi yerlere gidilememektedir, ilave olarak vize çıkartılmalıdır. Hususi pasaportun ödenmesi gereken defter bedeli ücreti; vergi dairesi müdürlükleri, PTT Şubeleri, anlaşmalı bankalar veya Gelir İdaresi Başkanlığına ait https://ivd.gib.gov.tr sitesi üzerinden ödemesi gerçekleştirilebilir.

Yeşil Pasaport Nasıl ve Nereden Alınır?

Genel olarak tüm pasaport türlerinde ve yeşil pasaport için başvuru işlemlerini Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü internet sayfası üzerinden takip edebilir ve başvurunuzu oluşturabilirsiniz. Bu siteden online olarak aldığınız randevu sonrası il nüfus müdürlüğüne gerekli evraklarınızı topladıktan sonra gitmelisiniz. Ayrıca defter bedeli olan ücreti de öncesinde yatırmış olmalısınız.

Gerekli Evraklar Nelerdir?

  • Nüfus cüzdanı fotokopisi
  • Son altı ay içinde çekilmiş 2 adet biyometrik fotoğraf
  • İkametgah belgesi
  • Başvuru ücretinin yatırıldığına dair belge
  • Kamu çalışanları için çalıştığı kuruma dair gerekli belge
  • Çocuklar için öğrencilik belgesi

Yenileme İçin Gerekli Evraklar

  • Eski yeşil pasaportun aslı veya fotokopisi
  • Son altı ay içinde çekilmiş 2 adet biyometrik fotoğraf
  • Nüfus cüzdanı fotokopisi
  • Başvuru ücretinin yatırıldığına dair belge