Uluslararası bir tür kimlik belgesi olarak kullanılan pasaport; iş, sağlık veya tatil amacıyla yurt dışına seyahat etmek için mecburi tutulan bir belgedir. Genelde İngilizce olmak üzere yabancı dillerde hazırlanan pasaportlar, ait oldukları kişiye dair çok sayıda bilgi içermektedir. Yetkili kurumlarca, kişilerin başvuruları üzerine çıkarılan pasaportlar, farklı bir ülkeye sorunsuzca seyahat etmek için en gerekli dokümanlardır. Bu başvurular doğrudan kurum üzerinden veya online işlemlerle uzaktan yapılabilmektedir.
Kişiler, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nden online pasaport randevusu oluşturabilmekte veya 199 numaralı çağrı merkezinden randevu alabilmektedir. Sonrasında belirlenen gün ve saatte, gerekli belgeler ile birlikte ilgili İlçe Nüfus Müdürlüğü’ne giderek başvuru sürecini tamamlayabilmektedir. Yurttaşlığı kanıtlamak, resmi işlerde bulunmak, sınırlardaki giriş çıkışlarda kanıt oluşturmak gibi pek çok amaca hizmet eden pasaport aynı zamanda alınan vizelerin işlendiği bir defter görevini de görmektedir. Başvuru yapmak ve pasaport sahibi olmak için yasalar tarafından belirlenmiş birtakım kurallara uyulması ve ücretlerin ödenmesi gerekmektedir.
2024 Pasaport Çeşitleri Nelerdir?
Uluslararası geçerliliği olan bu belgenin birden fazla çeşidi bulunmaktadır.
Pasaport çeşitleri nelerdir diye bakacak olursak;
- Umuma Mahsus Pasaport (Bordo)
- Hususi Pasaport (Yeşil)
- Hizmet Pasaportu (Gri)
- Diplomatik Pasaport (Siyah)
- Geçici Pasaport
Gri, siyah ve geçici pasaportlar sadece devlet adına çalışan kişilere verildiği için bu yazımızda bordo ve yeşil pasaport hakkında detaylı bilgilendirme yapacağız.
Bordo Pasaport Nedir?
Umuma mahsus olarak geçen bordo pasaport; İçişleri Bakanlığı, yetkilendirilmiş valilikler ya da Türk konsoloslukları tarafından Türk vatandaşlarına belirli şartları yerine getirmesi sonucu verilir. Bordo pasaport türünde kişinin talebine göre 6 aydan 10 yıla kadar süreyi kapsayacak şekilde alınabilir. 38 sayfadan oluşan bordo pasaport sahipleri vizesiz gidilebilen ülkelere de doğrudan giriş yapabilirler.
Bordo pasaportun bir diğer bilinen adının umuma mahsus olmasının sebebi; herkese açık, herkes için anlamına gelmesidir.
Bordo Pasaport Nasıl Çıkartılır?
İkametinizin bulunduğu en yakın nüfus müdürlüğünden uygun saat ve tarihe randevu almanız gerekmektedir. Randevu tarihinde eksiksiz bir şekilde evraklarınız ile beraber hazır olmanız gerekmektedir. Randevu tarihinizde eğer bir sorun ile karşılaşıp gidemeyecek durumdaysanız randevu saatinden yarım saat öne mutlaka randevuyu iptal etmelisiniz. Eğer üst üste 2 kez randevu iptali yaparsanız aynı ay içinde tekrar randevu alma hakkınız bulunmamaktadır.
Bordo pasaport çıkartmak için istenilen evraklar diğer pasaport çeşitlerine göre daha azdır. Sizden istenilecek olan evraklar şunlardır;
- Kimlik
- 2 adet biyometrik fotoğraf
- Parmak izinizin sisteme kaydedilmiş olması
- 60 günü geçmemiş öğrenci belgesi (Umuma mahsus pasaport almak isteyen öğrenciler için özel şart)
- Reşit olmayan veya engelli bireyler için muvafakat belgesi
- Varsa eski pasaport
İstenilen bu detaylar hazır olduktan sonra size pasaportunuzun kaç yıllık olmasını istediğiniz sorulacaktır. Bu soruyu önceden hazırlanıp gitmeniz gerekmektedir çünkü istediğiniz süreye göre pasaport harç ücretleri değişecektir. Harç dekontunuzu gitmeden önce hazırlamanız ve kaç yıllık pasaport çıkarmak istediğinizi netleştirmeniz gerekmektedir. Maksimum 10 yıla kadar süre tanımlanabilir bu süreyi kullanmak isteyenlerin yatıracağı harç tutarı da belirlenen yıla göre değişecektir.
Bordo Pasaport Harç ve Defter Bedelleri
Bordo pasaport çıkartmak isteyenlerin ödemesi gereken 2 adet ücret vardır bunlardan biri pasaport harcı yani alacağınız pasaportun süresine göre ödemeniz gereken tutar. Bir diğeri ise defter bedeli. Pasaportun süresi ne olursa olsun fark etmeksizin ödenmesi gereken sabit tutardır.
Hususi Pasaport (Yeşil Pasaport) Nedir?
Hususi pasaport, devle memurlarına ve eğer belirli şartları taşıyorsa ailelerine 5 yıllık süre ile verilir. Yeşil pasaportun en önemli avantajı; birçok ülkeye belirli gün ile sınırlı olarak vizesiz giriş yapmanızı sağlamasıdır. Bir diğer avantaj ise pasaport alınırken harç ödenmemesidir.
Yeşil Pasaport Kimlere Verilir?
Yeşil pasaport sadece devlet memurları ve aileleri ile sınırlı değildir. Emekli sandığına kayıtlı kişilere, TBMM eski üyelerine, Büyükşehir il ve ilçe başkanlarına görev süreleri içerisinde, devlet sporcularına da yeşil pasaport verilmektedir.
Yeşil Pasaport Nasıl Çıkartılır?
Yeşil pasaport çıkarmak, bordo çıkarmak için yapılan işlemlerle aynıdır. Yeşil pasaport için tek fark harçtan muaf olduğu için dekontun evraklar arasında yer almamasıdır. Ayrıca İç İşleri Bakanlığına talep yazısının yazılması sadece yeşil pasaport için uygulanmaktadır.
Eğer çalışıyorsanız yapmanız gereken talep formunu doldurması ve kişinin kendi ve eğer ailesi için de istiyorsa onlar içinde formu doldurup çalıştığı kurumdaki il, bölge ya da genel müdüre teslim etmesi. Teslim sonrasında düzenlenen belge İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü’nde imza sirküsü bulunan yetkili kişi tarafından onaylanmaktadır. Ardından gerekli evraklar ile pasaport başvurusu gerçekleşecektir. Başvuru yaptıktan sonra pasaportlar PTT kargo ile 1 ila 2 gün içinde tarafınıza teslim edilecektir. Eğer ilçede oturuyorsanız teslim süresi 4 günü bulacaktır.
Yeşil Pasaport Başvurusu İçin Gerekli Evraklar Nelerdir?
Yeşil pasaport için gereken evrakların listesi aşağıda belirtilmiştir;
- İçişleri Bakanlığı’na hitaben yazılmış yeşil pasaport talep yazınız
- Nüfus cüzdanınız
- Son 6 ayda çekilmiş 2 adet biometrik vesikalık fotoğrafınız
- Varsa eski pasaportunuz
- Defter bedeli dekontunuz
- Reşit olmayan ya da engelli vatandaşların kanuni temsilcilerinden muvafakatnamesi
- Eğer devletten emekli olduysanız ve yeşil pasaport istiyorsanız. Emekli olduğunuz tarihte verilen kadro bilgisini gösteren belgenizin olması gerekmektedir.
- İstifa ettiyseniz ise çalıştığınız dönemdeki kadronuzu gösteren belgeye ihtiyacınız olacaktır.
Yeşil ve Bordo Arasındaki Fark Nedir?
- İlk fark evrak farkıdır. Yeşil pasaport çıkarmak isteyenlerin harç ödeme zorunluluğu yoktur. Bu nedenle dekont, evraklar arasında yer almaz.
- Yalnızca yeşil pasaport alma sürecinde zorunlu olmak üzere İçişleri Bakanlığı’na talep yazısının yazılması gerekmektedir.
Yeni Pasaport Nasıl Çıkartılır? Bunun İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
Pasaport başvurusu yapmak için gerekli birtakım belgeler vardır:
- İlk olarak başvuru yapacak kişinin T.C kimlik kartı bulunması gerekmektedir. Bunun yerine kurum kimlik kartı, sürücü belgesi, aile cüzdanı veya benzeri belgeler kabul edilmemektedir.
- Başvuru yapacak kişinin son 6 ay içerisinde çekilmiş iki adet biyometrik fotoğrafı olması istenmektedir.
- 18 yaşından küçük çocuklar veya engelli bireyler için muvafakat belgesi, yine pasaport başvuru sürecinde gerekli evraklar arasındadır. Engelli bireyler için sağlık raporunun, çocuklar için de eğer anne veya babası gelemeyecekse önceden hazırlanmış vekaletnamenin teslim edilmesi gerekmektedir.
- 18 yaş üzeri zihinsel engelliler için de mahkemeden alınan vâsi kararının ibrazı zorunludur.
- Eğer pasaport başvurusu yenileme amaçlı yapılıyorsa, kişinin eski pasaportunu da getirmesi gerekmektedir.
- Hususi damgalı (yeşil) veya hizmet damgalı (gri) pasaport alacak çalışan kişiler için gerekli talep formu istenmektedir ve geçerlilik süresi 60 gün olan bu formlar, elektronik ortamda doldurulmalıdır.
- Emeklilerin veya görevden geri çekilenlerin (müstafilerin), bağlı oldukları kurumdan ayrıldıkları tarihteki kadro bilgilerini içeren resmi bir yazı ile başvurmaları gerekmektedir.
- Başvuru sahibi öğrenci ise öğrenci belgesi istenir; ancak turkiye.gov.tr web adresinde öğrenci olarak gözükmesi durumunda bu belgenin ibrazı zorunlu tutulmamaktadır.
- Anlaşmalı bankalardan ödenmiş pasaport harç bedeli ve pasaport defter bedeli dekontlarının da bu aşamada başvuru yapan kişi tarafından sunulması gerekmektedir.
2024 Güncel Pasaport Ücretleri Ne Kadar?
Harç ve Defter Ücretleri
Pasaport ücreti harcı ve defter ücreti olarak belirlenmektedir. Harç ücretleri, yıllık enflasyona göre yeniden düzenlenmektedir. Pasaport fiyatları ise geçerlilik süresine göre farklılık göstermekte ve ödeme, ilgili bankalardan veya online olarak İnteraktif Vergi Dairesi’nden yapılabilmektedir. Yeşil pasaport ücreti hesaplanırken ise pasaport harcı alınmamaktadır. İlk kez yeşil pasaport alacak kişilerden veya yenileme yapacak kişilerden yalnızca defter bedeli ödemeleri talep edilmektedir.
Pasaport Ücretleri 2024 Yılında Ne Kadar?
Pasaport ücretlerinde 2024 yılı için yeniden artış yaşanması söz konusudur. Bu yıl için vergi, harç ve cezalardaki yeniden değerleme oranı %122,93 olmuş ve bu oran pasaport ücretlerine de yansımıştır. Buna göre 2024 yılı için 10 yıllık pasaport harcı 8.623,30 TL olacaktır. Pasaport defter bedeli ise 790 TL’ye yükselmiştir. 1 Ocak 2024 itibarı ile uygulanacak bu zam, aşağıdaki tabloda detaylıca yer almaktadır.
Pasaport Süresi | 2024 Yılı Pasaport Harcı | 2024 Yılı Pasaport Defter Bedeli |
6 AY | 1.639,30TL | 790 TL |
1 YIL | 2.396,60TL | 790 TL |
2 YIL | 3.912,60TL | 790 TL |
3 YIL | 5.558,30TL | 790 TL |
4-10 YIL | 7.833,00TL | 790 TL |
2024 Yılı Yeşil Pasaport Ücreti Ne Kadar?
Asıl adı Hususi Pasaport olan Yeşil Pasaport, devlet memurlarına ve belirlenen kriterlere uygun devlet memuru aile üyelerine verilen yurtdışı seyahat belgeleridir. Bu pasaportun geçerlilik süresi maksimum 5 yıldır. Birçok ayrıcalığı bulunan yeşil pasaport sahipleri pek çok ülkeye gün sayısı ile sınırlı olmaksızın vizesiz giriş imkanı bulabilmektedir. Yeşil pasaport alma hakkına;
- Türkiye Büyük Millet Meclisi eski üyeleri ve eski bakanlar,
- Birinci, ikinci veya üçüncü kadrolarda görev alan veya bu kadrolardan emekli olan devlet memurları ve kamu görevlileri,
- Görev aldıkları süre boyunca olmak üzere büyükşehir il ve ilçe başkanları,
- Birinci dereceden emekli eski belediye başkanları,
- Devlet sporcuları,
- Bazı şartlar çerçevesi içerisinde olmak üzere T.C. Ziraat Bankası, Halk Bankası, Emlak Bankası ve Türk Telekom çalışanları,
- “İhracatçılara Hususi Damgalı Pasaport Verilmesine İlişkin Esaslar” yasası gereğince belirlenen ihracat oranlarının üzerinde iş yapmış iş insanları ve
- Yeşil pasaport alma hakkı bulunan kişilerin 25 yaş altı çocukları ile eşleri sahiptir.
Bunun yanında yeşil pasaport ücretleri, bordo pasaport ücretlerinden de farklılık göstermektedir. Yeşil pasaport çıkarma veya yenileme işlemlerinde harç talep edilmemekte, yalnızca defter bedeli alınmaktadır. Buna göre 2024 yılı yeşil pasaport ücreti 790 TL olarak belirlenmiştir.